Chuyện dạy học (short)

October 7th 2023.

Cả tuần đi làm ở viện, rồi cứ mỗi cuối tuần mình lại cặm cụi đi dạy thêm. Ngoài bài học như thời gian biểu đã có lịch trình sẵn, hôm nay mình quyết định dành thêm 30 phút mở đầu buổi học để giảng cho học sinh về giải Nobel Vật Lý năm nay. Có hai lý do khiến mình làm điều này, vì mình ấn tượng với việc dù là một lĩnh vực truyền thống, nhưng vẫn có những khám phá nổi bật mới, và vì mình thấy nó rất phù hợp với chương trình của học sinh (tụi nó cũng học về nguyên tử, phân tử, lượng tử, về sóng, về ánh sáng, v. v.).

Để làm được điều này thì ngày hôm qua mình mất tận hai tiếng rưỡi để ngồi soạn ra bài trình bày (gần 10 cái slides). Vừa đủ cô đọng để nói về ba nhà khoa học cũng như nghiên cứu của họ, và giải thích tại sao họ xứng đáng để được giải, vừa phải đủ đơn giản để tụi học sinh có thể tiếp thu và hiểu được dựa trên kiến thức tụi nó có. Nhìn chung quá trình làm đơn giản hóa bất cứ cái gì cũng đều thực sự rất khó (Knowledge is a process of pilling up facts; wisdom lies in their simplification — MLK).

Tuy nhiên không hiểu sao mình thấy rất hào hứng với việc sẽ được giảng gì đó khác lạ (và tất nhiên là theo trend) cho tụi học sinh, và rất mong chờ được nhìn thấy ánh mắt tò mò của tụi nó khi được nghe bài giảng. Mình không hề tính tiền phí chuẩn bị bài hay giảng bài cho phần thêm này, cũng không quan tâm tới việc phải kéo dài buổi dạy, nhưng có gì đó nói rằng 30 phút đó rất là xứng đáng với công sức mấy tiếng hôm qua bỏ ra. Không biết tụi học trò có nghĩ vậy không nữa.